Park w Żywcu

Prace nad budową Starego Zamku przypisuje się książętom oświęcimskim albo Mikołajowi Strzale h.Kotwicz (pierwsza połowa XV w.). Najstarsze gotyckie założenie konstruowało się z : wieży mieszkalnej, drewnianych zabudowań otoczonych ziemnym nasypem a także powierzchownej fosy. Za czasów rządzenia rodziny Komorowskich zamek uległ kilku poważnym modyfikacją. Pod koniec XVI w. budowla przeistoczyła się w obronna twierdzę (cztery wieże mieszkalne z dziedzińcem po środku, obronne mury, baszty, fosa z mostem zwodzonym). W 2 poł. XVI w. średniowieczne zamczysko przeistoczyło się w renesansową rezydencję (krużganki, dachy z attykami i ozdobą sgraffito, prekursorska kamieniarka okien i portali). Wiek XVII a także nowi właściciele - rodzina królewska dynastii Wazów - nie wnoszą poważniejszych zmian w architekturze budowli. Drugi okres wspaniałości w historii warowni przypada na lata panowania w Żywcu rodu Wielopolskich.


Początek XVIII w. przyniósł decydujące przemiany w wyglądzie zamku i jego środowiska. Były obronny obiekt stał się siedzibą o charakterze pałacowym ( rozbudowa skrzydła południowego z reprezentacyjną klatką schodową, innowacyjne barokowe elewacje, okna, wysokie dachy, portale, kaplica). Przebudowało się także sąsiedztwo siedziby, od północnego zachodu stworzono dziedziniec objęty oficynami, zabudową gospodarczą a także od południa park włoski. Przebudowa zamku prowadzona przez Wielopolskich nie była ostatnią. Nowi posiadacze - Habsburgowie - zmienili elewację zewnętrzną ( zachowana do dzisiaj, w stylu historyzmu), której projekt stworzył Karol Pietschka. Po remoncie obiekt został poświęcony na rezydencję urzędów a także na mieszkania urzędników dóbr żywieckich. Do 1939 r. zamek znajdował się w rękach Habsburgów. W czasie okupacji Niemcy zajęli pomieszczenia zamkowe na cały czas kampanii. Po 1945 roku budynek stał się własnością miasta i oddano go na mieszkania lokatorskie, archiwum, biura organizacji młodzieżowych, pracownie Domu Kultury, biura przedsiębiorstwa \"Las\" a także bibliotekę miejską. W latach 1976 - 1989 władze miasta zdecydowały się na remont zamku. Wkrótce nastąpiło wykwaterowanie lokatorów, otwarcie kawiarni \"Rycerska\", remont a także prace badawczo-naukowe. Na początku lat dziewięćdziesiątych zarządcą Starego Zamku był Zespół Zamkowo-Parkowy, który wiódł działalność kulturalną, oświatową a także wystawienniczą. W styczniu 2005r obiekt stał się siedzibą Muzeum Miejskiego w Żywcu. Kompletny koszt remontu zamku wyniósł 2719184.20zł.

W sąsiedztwie starego zamku, znajduje się zaprojektowany przez Habsburgów klasycystyczny pałac. Nazywany nowym zamkiem, zbudowany z polecenia arcyksięcia Albrechta przez Karola Pietschkę, był kilkakrotnie przebudowywany. \"Dziś w części gmachu mieści się szkoła leśna, a pozostałe sale pełnią funkcje reprezentacyjne - np. lustrzana sala balowa o znakomitej akustyce jest używana jako sala koncertowa. W 2001 r. kilkupokojowy apartament udostępniono uprzedniej mieszkance pałacu, księżnej Alicji z Habsburgów. Osiemdziesięciokilkuletnia dziedziczka mieszka na stałe w Szwajcarii, przyjechała jednak na swą uroczystą intronizację i deklarowała przybycie w niedalekiej przyszłości do Żywca na dłużej.

Ten piękny park jest byłym ogródem zamkowym o powierzchni około 26 ha. \"Założony został włoską metodą\", składał się w tamtych latach z dwóch zespołów: jeden składający się z kwater, a drugi z regularnie posadzonych drzewostanów. \"Przez pierwszy zespół przemierza kanał, który powstał w drugiej połowie XVIII wieku, z tego też okresu pochodzi altana skonstruowana w formie Domku Chińskiego, z uwidocznionym ponad dachem herbem Wielopolskich - Starykoń.

Zamek w Żywcu